De Iris wordt ook zwaardlelie genoemd en staat als symbool voor wijsheid, kracht, hoop en ‘jouw vriendschap betekent veel voor mij’. De tuinplant behoort tot de lisachtigen, de lis plant. ‘Iris’ is een grieks woord dat regenboog betekent. Dit is vanwege de vele felle kleuren die de tuinplant kent. De Iris kent meer dan 300 soorten en heeft een diversiteit aan kleuren. Een bekende soort van de Iris is de 'Iris germanica', de 'Baardiris'. Waarom heeft deze Iris de naam 'Baardiris'? Dit komt omdat er op de grote bloembladen een harig gedeelte zit, zogenoemd de baard. Een andere bekende soort is de 'Iris sibirica'. Dit is één van de makkelijkste Iris soorten. De Iris is een vaste plant en heeft qua verzorging niet heel veel nodig. De tuinplant is er als wortelstok, bolbloem en vaste plant.
Iris water geven
Wanneer je de Iris net geplant hebt heeft deze veel water nodig. Als de Iris plant eenmaal goed geworteld is in de grond hoef je alleen nog water te geven bij langdurige droogte. Belangrijk is dat het water goed kan weg kan lopen, de Iris houdt niet van natte voeten.
Licht en warmte
De Iris houdt van zon. Zet de plant daarom op een zonnige plek. Sommige Iris soorten kunnen ook goed op een plek in de halfschaduw.
Bloeiperiode
De bloeitijd van de Iris plant is van mei tot juni.
Winterhard
De meeste Iris soorten zijn winterhard.
Iris planten
Wanneer je de Iris gaat planten zorg dan voor een zonnige plek. Sommige soorten van de Iris kunnen ook op een plek geplant worden in de halfschaduw. De beste tijd om een Iris te planten is in het najaar. Wanneer je de Iris gaat planten zorg er dan voor dat de tuinplant in grond staat die goed doorlatend is. Het eerste jaar zal de Iris plant nagenoeg geen bloemen geven maar daarna gaat de bloei toe nemen.
Verplanten/ Verplaatsen
Wanneer de bloei van de Iris na 4 jaar afneemt is het goed om de tuinplant te delen of te scheuren. Dit is vooral belangrijk bij de Iris germanica, anders groeit de plant te veel naar buiten. De beste tijd om dit te doen is na de bloeiperiode, in juni tot augustus. De soorten van deze tuinplant die niet winterhard zijn kun je het beste in het voorjaar verplanten.
Voeding voor de Iris
Om de Iris plant extra voeding te geven kun je het beste vroeg in het voorjaar en meteen na de bloei de tuinplant bemesten. Je kunt hiervoor beendermeel en bloedmeel gebruiken, of samengestelde meststoffen met een laag stikstofgehalte. Het is belangrijk dat de Iris plant in kalkrijke grond staat.
Iris onderhouden
De Iris is een sterke plant. De plant heeft goed doorlatende en losgemaakte grond nodig. De vaste Iris soort heeft ondiepe wortels. Voorzichtig dus met tuinieren. Haal onkruid met de hand weg om de wortels niet te beschadigen.
Snoeien
Wanneer de Iris plant uitgebloeid is verwijder je de volledige bloemstengel. In de zomerperiode en de herfstperiode kun je het beste de afgestorven bladeren opruimen.
Stekken
De Iris germanica moet je om de drie á vier jaar delen of scheuren. Dit kun je doen door de planten na de bloei uit de grond te halen en ze in stukken te breken. De oude delen zonder blad kun je beter niet verplanten, gooi deze weg. De stukken van de Iris waar bladeren aan zitten kun je nu opnieuw planten. Snij wel eerst de bladeren voor de helft in. Wanneer je de plant opnieuw gaat planten moet je er wel op letten dat de wortelknollen voor de helft boven de grond uitsteken. De Iris gaat nu weer rijkelijk bloeien.
Zaaien
Wil je de Iris plant gaan zaaien? Dit kun je het gehele jaar doen. Je kunt de zaadjes van de Iris in een pot doen met potgrond. De eerste twee tot vier weken moet het potje staan bij een temperatuur tussen de 18 en 22 graden. Daarna moet het potje (of eventueel zaaibakje die je gebruikt) in bijvoorbeeld de koelkast bewaard worden (met een temperatuur van ongeveer 4 graden), voor 4 tot 6 weken. Hierna moet je het bakje weer laten opwarmen bij kamertemperatuur. Nu gaat er kieming plaats vinden. Je kunt de zaadjes ook in de volle grond zaaien, na de winter zal er kieming plaats vinden.
Vorst
De Iris kan wel wat vorst verdragen, maar pas op dat de grond niet te nat en koud is, deze combinatie kan schadelijk zijn.
Bloemen van de Iris
De bloemen van de Iris bestaan uit drie kelkblaadjes, drie bloemblaadjes en drie stuifmeel-ontvankelijke stigmatakken. De Iris germanica heeft draden op de onderste kelkbladen wat ook wel baard genoemd wordt. De Iris plant kent heel veel kleuren.
Giftig
De Iris is giftig voor zowel mens als dier. Gebruik bij het planten en onderhouden van de Iris altijd handschoenen om huidirritatie te voorkomen.
Ziektes
De Isis kent bijna geen ziekten. Soms komt er bladvlekkenziekte voor. Dit kun je herkennen aan kleine bruine vlekken op het blad. Verwijder de aangetaste delen.
Hieronder staan de verschillende soorten Iris planten
1. Gele Lis
De Gele Lis, of ook wel Iris pseudacorus genoemd, is een oeverplant en bloeit van mei tot juni. De Iris pseudacorus is een winterharde plant.
2. Iris Sibirica
De Iris Sibirica is een makkelijke tuinplant. De Iris Sibirica krijgt blauwe bloemen en is winterhard.
3. Iris Germanica
De Iris Germanica, Baardiris, heeft zwaardvormig blad en bloeit van mei tot juni. De Baardiris kent een diversiteit aan kleuren.
4. Iris Hollandica
De Iris Hollandica, Hollandse Iris, wordt 50 cm hoog en kleurt prachtig paars, wit, geel of blauw.
5. Iris Foetidissima
De Iris Foetidissima wordt ook wel stinkende lis genoemd. De Iris Foetidissima bloeit van mei tot juni en krijgt bruin/groene bloemen die later lila kleuren.
6. Iris Ensata
De Iris Ensata, of Japanse Iris, kan zowel in de tuin als in de vijver geplant worden. De bloem van de Japanse Iris kan een doosnede van 20 cm krijgen.
7. Iris Pumila
De Iris Pumila wordt ook wel Zwaardlelie genoemd en is een winterharde plant. De Zwaardlelie bloeit van april tot en met juni.
